تاثیر دندانه ای بودن بستر حوضچه آرامش بر مشخصات پرش هیدرولیکی

پرش هیدرولیکی از جمله پدیده های هیدرولیکی است که موجب استهلاک انرژی جنبشی آب می گردد. سازه های هیدرولیکی نظیر حوضچه های آرامش عمدتاً به منظور استهلاک انرژی در پایین دست سرریزها، تندآبها و دریچه ها از این خاصیت مهم پرش هیدرولیکی استفاده می نمایند. ابعاد این سازه ها به طور مستقیم به مشخصات پرش هیدرولیکی بستگی دارد، از این رو برای اقتصادی کردن این سازه ها، از دیرباز مطالعات گسترده ای به منظور مطالعات پرش هیدرولیکی و چگونگی کنترل آن و یا به حداقل رساندن ابعاد آن صورت گرفته است. از جمله در سال های اخیر مشخص گردیده است که زبری ممتد بستر حوضچه های آرامش می تواند در کاهش ابعاد پرش موثر باشد. در این تحقیق بررسی تجربی مشخصات پرش هیدرولیکی بر روی 6 نوع بستر موج دار مثلثی در فلومی با مقطع مستطیلی در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه شهرکرد انجام گرفت. فلوم دارای عرض و ارتفاع 4/0 متر و طول 12 متر بود. در مجموع 42 آزمایش در محدوده اعداد فرود اولیه 1/6 تا 1/13 انجام شد. نتایج نشان داد که عمق پایاب و طول پرش بر روی بسترهای موج دار مثلثی نسبت به بستر صاف در شرایط هیدرولیکی یکسان به ترتیب 25 و 7/54 درصد کمتر می-گردد. بررسی و مقایسه ضریب تنش برشی نشان داد که تنش برشی در بستر زبر به طور متوسط 5/8 برابر بستر صاف است. همچنین نتایج نشان داد در صورتیکه وجه بالادست زبری مثلثی نسبت به وجه پایین دست زاویه بیشتری نسبت به سطح افق داشته باشد، عملکرد آن در کنترل پرش بیشتر می شود.